“मराठी माणूस हुशार आहे, पण तो ‘RISK FREE’ खेळतो.”
📜 1. इतिहासाचा ठसा: नोकरी हीच प्रतिष्ठा
ब्रिटीश काळात शिक्षण घेतलेला पहिला समाज म्हणजे मराठी. सरकारी नोकऱ्या मिळवणं, वकील, शिक्षक, अधिकारी होणं — हीच “smartness” समजली गेली. व्यवसाय करणं म्हणजे धंदा, आणि धंदा म्हणजे low class – असा चुकीचा समज तयार झाला.
आजही बघा –
जर एखाद्याने दुकान टाकलं, तर विचार येतो – “इतकं शिकून दुकान?”
💼 2. जोखमीची भीती: “सगळं चालू आहे, मग रिस्क कशाला?”
व्यवसायात नफा आहे, पण तो अनिश्चित आहे.
म्हणून मराठी माणूस म्हणतो – “पगार आहे, पीएफ आहे, सुट्टी आहे – मग का बदल करायचा?”
तो कधी कधी संधी ओळखतो, पण “घर बिघडेल का?” ही भीती त्याच्या पुढे येते.
गुजराती किंवा मारवाडी माणूस म्हणतो – “जोखम घ्या, शिकाल.”
आपण म्हणतो – “पहिल्यांदा इन्श्योरन्स बघा.”
🧠 3. सामाजिक दडपण आणि ‘काय म्हणतील लोक?’
आजही मराठी घरात एखादा मुलगा किंवा मुलगी व्यवसाय सुरू करतं, तर पहिलं वाक्य काय असतं?
“सरळ नोकरी करायची ना! धंदा म्हणजे टेन्शनच टेन्शन!”
समाज यशापेक्षा सुरक्षिततेला मोठं मानतो.
त्यामुळे छोट्या व्यावसायिकाला – जसं एखादा छोटा कॅफे, क्लासेस, किंवा प्रोडक्ट्स विकणारा – खालचं समजलं जातं.
यश मिळाल्यावर मात्र तोच समाज म्हणतो – “वा, आमच्याच भागातलाय तो!”
🪙 4. पैसे कमवणं = लोभीपणा?
गुजराती समाजात नफा म्हणजे बुद्धीमत्ता, तर मराठीत तो स्वार्थीपणा वाटतो.
“किती पैसे घेतो तो!”
“अरे, एवढं काय कमवतोय?”
“वाढलंय त्याचं – पण माणूस बदललाय.”
आपण पैशाविषयी सकारात्मक बोलायचंच टाळतो –
आणि त्यामुळे पैसे कमवणं = चुकीचं अशी एक अंधश्रद्धा निर्माण होते.
🌱 5. यशस्वी मराठी उद्योजकांचं उदाहरण का नाही दिलं जात?
आपल्याकडेही यशस्वी उद्योजक आहेत, पण त्यांना “आपला” असं मानलं जात नाही.
एखादा कोल्हापुरचा उद्योजक मोठा झाला, तर पुण्यात त्याचं नावच माहीत नसतं.
गुजराती समाजात मात्र एकजुटीने एकमेकांचं कौतुक केलं जातं.
ते म्हणतात – “अरे तो आपलाच छोकरो आहे!”
आपण काय म्हणतो?
“सध्या उडतोय तो, बघू किती वेळ हवेत राहतो”
💡 निष्कर्ष: बदल हवा तो विचारांत
आज मराठी तरुण मोठ्या प्रमाणावर फ्रीलान्सिंग, स्टार्टअप्स, आणि ऑनलाईन व्यवसाय करत आहे –
पण अजूनही त्याला समाजाकडून हक्काची पाठराखण मिळत नाही.
व्यवसाय म्हणजे छोटेपणा नाही, तर सृजनशीलतेचा, आत्मनिर्भरतेचा आणि अभिमानाचा मार्ग आहे.
